In de bereidwilligheid om in het ongemak te zijn, daar zit de vruchtbare grond.

Ontmoet in Kleur Bekennen een welgestelde vrouw uit de 18^de eeuw die haar fortuin via haar vader uit Batavia verkreeg, een tot slaaf gemaakte vrouw, een actrice die in de Arnhemse geschiedenis duikt, een groep dansers die in het heden het verleden opnieuw beleven. Vanuit verschillende perspectieven belichten Muziektheater De Plaats en Reframing HERstory Art Foundation ons slavernijverleden. Met dans, zang, theater en een koor geeft de voorstelling vorm aan de polarisatie en onderzoekt de gedeelde ruimte. Een verhaal over onze genegeerde geschiedenis en de doorwerking daarvan in het heden. Om gezamenlijk een toekomst te vormen.

Op 30 juni 1737 zetten drie weeskinderen voet op Nederlandse bodem. Tijdens de acht maanden lange bootreis uit Nederlands-Indië werden ze begeleid door drie tot slaaf gemaakten. Deze mochten niet aan wal en voeren na een paar maanden het hele stuk weer terug. De oudste van de drie kinderen, Adriana van Baijen kocht later met het fortuin van haar vader de Witte Villa in Sonsbeekpark. Met het park als decor vertellen we aan de hand van Adriana’s verhaal en het mogelijke lot van haar zwarte begeleiders de geschiedenis. De makers van de voorstelling, Farida Nabibaks en Lise-Lott Kok, doen een poging elkaars leefwereld en het verleden te begrijpen en gezamenlijk een volledig verhaal te vertellen.

De voorstelling speelt van 25 juni t/m 13 juli in de openlucht in Park Sonsbeek in het hart van Arnhem vlak bij Huis Sonsbeek – De Witte Villa. Op deze plek vond vorig jaar voor de derde maal de herdenking van het slavernijverleden plaats. “Een prachtige omgeving” zo zei Burgermeester Marcouch in zijn speech tijdens de herdenking, “maar betaald met bloed van velen”.

Data

Locatie

Start bij de ingang van de Steile tuin in Park Sonsbeek in Arnhem (we eindigen op de Ronde weide)

Reframing Herstory

Reframing HERstory Art Foundation o.l.v Farida Nabibaks is een Arnhemse stichting die wil bijdragen aan het zichtbaar maken van sporen van het koloniaal- en slavernijverleden van Gelderland in de huidige samenleving. De stichting zet zich in voor het maken van (multidisciplinaire) theatervoorstellingen met randprogrammering en het organiseren van interactieve kunstzinnige activiteiten. Via dans, muziek, podiumkunsten, beeldende kunst, filosofie, gesprek en maatschappij creëert Reframing HERstory Art Foundation aandacht voor dit relevante thema.

Artistiek leider Farida Nabibaks: “Bewustwording van het koloniaal en slavernijverleden is de kern van de praktijk van onze danstheatervoorstellingen. Ik ben gestart door mijn ervaringen te delen als nazaat van tot slaafgemaakten en contractarbeiders in Gelderland, een gemarginaliseerde positie. Witte en zwarte mensen hebben hele andere ervaringen en een andere positie in de maatschappij. Door de samenwerking met Lise-Lott en De Plaats tonen we samen verhalen uit de geschiedenis, gesterkt door eigen ervaringen. Het is tijd om de verschillen aan te gaan en op te heffen.”

Muziektheater de Plaats en Reframing HERstory Art Foundation slaan de handen ineen om gezamenlijk een voorstelling te gaan maken over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in het heden. Om met elkaar vanuit een gedeelde geschiedenis een gezamenlijke toekomst te vormen.

Ruim 300 jaar lang werden volwassenen en kinderen uit delen van Afrika ontvoerd. Onder mensonterende omstandigheden werden zij door Nederlandse slavenhandelaren verscheept naar de voormalige Nederlandse koloniën. Zij werden daar gedwongen tot slavenarbeid op plantages om producten zoals suiker en koffie te verbouwen Ook werden de oorspronkelijke bewoners van de verschillende Nederlandse koloniën niet ontzien. In Azië werden tot slaaf gemaakten verhandeld naar gebieden die onder het bestuur van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) stonden. Generaties lang werden mensen geboren in slavernij. En levenslang gedwongen tot slavenarbeid op Nederlandse plantages.

Op 1 juli 1863 werd de slavernij bij wet afgeschaft. Een groot deel van de tot slaaf gemaakten moest hierna nog 10 jaar lang op de plantages werken. Dit gebeurde onder staatstoezicht en was om de “schade van deze maatregel”te beperken voor de plantagehouders. Daarom stopte de slavernij voor velen* in het toenmalige koninkrijk pas echt in 1873. Op 1 juli 2023 was dat precies 150 jaar geleden en startte officieel het herdenkingsjaar. Een jaar waarin Muziektheater de Plaats en Reframing Herstory de handen ineens slaan om gezamenlijk een voorstelling te gaan maken over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in het heden. Om met elkaar vanuit een gedeelde geschiedenis een gezamenlijke toekomst te vormen.

*We zeggen velen want helaas werden tot lang na 1873 nog steeds mensen uit Azie onderworpen aan zware arbeid in Suriname onder het Nederlands koloniale bewind.

Lise-Lott Veel te lang heeft het slavernijverleden geen of weinig aandacht gekregen terwijl het zo’n groot verhaal is in onze geschiedenis en zo doorwerkt in hoe we nu met elkaar omgaan. Een paar jaar geleden speelden we voorstellingen op de Landgoederen van Gelders Arcadie. In deze voorstellingen werd geen woord gezegd over het hoe we eigenlijk aan deze rijkdom zijn gekomen. Nu schaam ik me hier bijna voor. Hoe kon ik zo’n blinde vlek hebben?

 Kleur bekennen wordt een multidisciplinaire locatievoorstelling met twee artistiek leiders – Farida Nabibaks en Lise-Lott Kok – aan het roer. Die vanuit twee verschillende perspectieven in dit onderwerp staan en deze voorstelling met dans zang, tekst en spel vorm gaan geven. Een onderneming, waarbij het ongemak en de verschillende ervaringen en verschillende verhoudingen tot het slavernijverleden niet alleen de inhoud maar ook sterk de vorm van de voorstelling bepalen.